Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi kapsamında, Türk İslam sanatlarının tanıtılması amacıyla bir konferans düzenledik. Konferansımız, Mimar Sinan Üniversitesi’nin Tezhip ve Kalem İşi hocaları Münevver ve Kaya Üçer’in katılımıyla gerçekleşti. Konferansa Lise 3 öğrencilerimizin tamamı katıldı.
Tezhip, Kalem İşi, Tezyinat, Ebru, Minyatür
Münevver Üçer, 1982 yılında Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Geleneksel Türk Sanatları Bölümü’ne girmiştir. 1988 yılında bitirdiği üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde yüksek lisans programına girmiş “Rumî” teziyle mezun olmuştur. 1990 yılında Mimar Sinan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde “Sanatta Yeterlilik” (Doktora) programında eğitimine devam etmiştir. “Tezhip Sanatında 16.yy ve 18.yy’da Ekol Olmuş Sanatçıların Karşılaştırılması” teziyle mezun olmuştur. 1992-93 yılında da Mimar Sinan Üniversitesi’nde Tezhip dersleri vermeye başlamıştır.
Kaya Üçer, 1982 yılında Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Geleneksel Türk Sanatları Tezhip-Hat bölümüne girerek eğitimine başlamıştır. 1986 yılında mezun olduğu üniversitenin yine aynı yıl Tezhip Bölümü’nde yüksek lisans programına devam ederek. “Klasik, Barok, Rokoko ve Ampir Kalem İşi Üslupları” konulu yüksek lisans tezini vererek mezun olmuş ardından aynı yıl “Sanatta Yeterlilik” (Doktora) programına başlıyarak 1992 yılında “18.yy’da mekansal açıdan stuk sıvanın yeri” tez konusunu başarıyla tamamlamıştır. 1993 yılında M.S.Ü., G.S.F. Geleneksel Türk Sanatları Bölümü’nde Kalemişi dersinin eğitimini vermeye başlamıştır. Babadan oğula geçen bir jenerasyonla Nakkaşlık Sanatı’nı hem alaylı hem okullu olarak birleştiren sanatçı, bu sanatı açtığı Atölye isimli sanat atölyesinde kurs ve seminerler vererek sanatseverlerle buluşturmaya devam etmektedir.
“Bir kurallar bütünü olan Tezhip Sanatı’nda tasarım, uygulama ve yazıya yakışanı yapmak, komple bir sanatçı olmayı gerektiriyor.” diyen Münevver Üçer, geçmişte tezhibi oluşturan pek çok unsurun ayrı ayrı kişiler tarafından Nakkaşhane’de uygulandığını, bugün ise tezhibi yapacak sanatçının bütün bu unsurları tek başına gerçekleştirdiğini ifade etmektedir. Bu sebepledir ki sanatçı; “Zor ve sabırlı bir çalışma isteyen Tezhip sanatını icra etmek takdir gerektirir” demektedir.
Münevver ve Kaya Üçer; öğrencilerimize tezhip, tezyinat, hat, ebru, minyatür ve kalem işi sanatlarını tanıttılar. Sanatçılarımız slaytlar eşliğinde bu sanatların inceliklerini, güzelliklerini, değerini, ne kadar emek yoğun bir uğraş sonucu ortaya çıktığını ve kültürel önemini anlattılar.
Sanatçılarımız, Avrupa’da bu sanatlara ilginin bizim ülkemizle kıyaslanamayacak derecede yoğun olduğunu belirterek, bizim sanata olan duyarsızlığımıza dikkat çektiler.
Kalem işinin; kağıt üzerine yapılan desenlerin kubbeye, duvara, tavana işlemek olduğunu belirten Kaya Üçer işinin güç olduğunu, böyle yoğun ve zor çalışmalar yapacak dikkatli eleman bulmakta zorlandığını belirtti.
Ülkemizin en önemli tezhip ustalarından olan Münevver Üçer, 10-20 cm ebadında bir çalışmanın, insanı şaşkınlığa sürükleyen bir süre, 6 ay sürdüğünü söyledi. Altın sayfalarını el ile ezmek zorunda olduklarını, havanla veya başka bir maddeyle ezerek sonuç alamadıklarını, sanki insan elinin doğallığının altına başka bir değer kattığını anlattı. Tezhip sanatında altın ile birlikte en çok kullanılan rengin mavi olduğunu öğrendik.
Ülkemizde, üzülerek belirtelim ki, nesli tükenmeye yüz tutmuş bu sanat dallarımıza, yoğun emek harcayarak katkıda bulunan bu sanatçılarımızı yürekten kutluyoruz.
Sayın Münevver ve Kaya Üçer, konferans sonunda öğrencilerimizin merak ettiği konular hakkında çok sayıda soruyu cevaplandırdılar. Kendilerine yürekten teşekkür ediyoruz.
